Jęja, žarna er hann žessi dreki į myndinni frį hópakstri BA (1975?) Žessi ešal Mercury er upphafiš og endirinn į öllu sem viškemur mķnum įhuga į bķlum frį 11 įra aldri. Žaš hófst žegar mi padre birtist į honum langt aš kominn eitt föstudagskvöld ķ nóvember 1966. Allt sem ég hef unniš, ekiš og smķšaš ķ žessu bķladóti sķšan žį hefur žurft aš žola samanburš viš žennan óvišjafnanlega vel smķšaša bķl.
Myndin er tekin į hlašinu į heimabę mķnum, sennilega ķ nóvember 1968.
Hann var keyptur nżr ķ gegn um Ford umbošiš Svein Egilsson og var smķšašur ķ mars 1965, en hefur sennilega veriš pantašur haustiš 1964. Žegar hann var afgreiddur frį umbošinu var hann dżrasti einkabķll sem fluttur hafši veriš til landsins um margra įra bil. Mig minnir aš hann hafi kostaš 488 žśsund krónur, sem var c.a 7-8 falt verš į nżjum CJ-5 frį Agli. Til aš gefa hlutunum smį perspective, žį kostaši bygging į nżju ķbśšarhśsi, c.a. 250m2 į einni hęš um 1.6 - 1.8 milljónir į žessum tķma.
Hann var aš lķkindum sérpantašur aš flestu leyti og mjög sennilega "one off": “Here“s why: I honum var high compression 390 vél, skrįš um 300 hestöfl sem var algerlega fįheyrt į žessum įrum. Viš hana var 3ja gķra toploader kassi, 12 tommu kśppling, vökvastżri og power bremsur og žaš al flottasta: OVERDRIVE. Ég er bśinn aš fylgjast meš sölu į žessum bķlum ķ Bandarķkjunum sķšan um 1980 og hef aldrei séš “65 Mercury auglżstan, hvorki meš žessari litasamsetningu NÉ öšrum bśnašķ sem hann var augljóslega sérpantašur meš.
Drif var 3,25:1, upprunalega meš diskalęsingu. Litir voru: Palomino lituš innrétting, rafdrifiš framsęti, ivy green body og Wimbledon hvitur toppur. Allar rśšur voru rafdrifnar, ekki bara breezeway rśšan, sem afturrśšan var nefnd. Breezeway var upprunalega fįanleg į 1958 Lincoln. Žessi snišuga uppfinning virkaši žannig aš meš žvķ aš opna vent lśgurnar frammķ og afturrśšuna um c.a. 1 tommu, žį hélst allt móšufrķtt og menn gįtu reykt vindla aš vild įn žess aš nokkrum sśrnaši ķ augum. Litiš var į Breezeway žakiš og gluggann sem valkost viš loftkęlingu, enda kostaši hśn žį c.a. 350 dollara.
Pabbi keypti bķlinn af Agnari Kristjįnssyni, forstjóra og eiganda Kassageršarinnar, en Agnar, žessi mikli öšlingur hafši upphaflega fjįrmagnaš kaupin į bķlnum fyrir annan ašila en endaši svo į aš aka honum eitthvaš sjįlfur įšur en hann įkvaš aš selja. Žegar Agnar afhenti lyklana sagši hann: "Žetta er ólżsanlegur bķll, žaš eina sem er aš honum er aš hann titrar ašeins į 180"
Bķllinn var semsagt nżr žegar hann kom ķ fyrsta sinn į hlašiš hjį okkur, ekinn um 16 žśs. Km.
Žaš sem er merkilegt viš “65 Mercury sérstaklega aš hann markar ķ śtliti alger kaflaskipti ķ bķlasmķši hjį Ford - meira en nokkur annar bķll frį Ford į žessum tķma, žar meš talinn 1961-64 Lincoln. Virgil Exner teiknaši flesta bķla Ford sem fóru ķ framleišslu eftir 1960. 1965 Mercury var aš mestu leyti unninn upp śr vinnublöšum Virgil Exners frį 1958-9. Žęr teikningar voru skissur aš mörgum bķlum sem hann teiknaši fyrir Ford, eins og t.d. 1960-66 Thunderbird. En Exner fór til Chrysler 1963-4 og tók til viš aš teikna bķla sem ķ dag eru klassķskir og margir mjög eftirsóttir. Ef menn skoša myndir af bķlum Chrysler frį žessum įrum: 1966-68, sérstaklega Plymouth Fury 66-67 og Chrysler Imperial 66-68, žį sjį menn aš žetta er sama grunnlķnan. Exner teiknaši aš mestu 1961-64 Lincoln bķlinn, sem er einn mest veršlaunaši bķll sem smķšašur var hjį Ford yfir langt įrabil.
Allir Chrysler bilar um mišjan sjöunda įratuginn bera žennan sama stķlhreina svip. Fallegastur allra bķla Exners er aušvitaš 1966-68 Dodge Monaco. Talsvert af stķlbrögšum hans mį greina ķ Dodge Charger 68-70 aš kókflöskulaginu frįtöldu.
Meš “65 Mercury hverfa endanlega öll tengsl viš fat fifties hönnun, en ķ stašinn kom mjög stķlhrein og bein lķna į yfirbyggingu .... en į žaš skal bent aš afturljósin eru ķskyggilega lķk 64-68 Cadillac.
Overdrive bśnašurinn var alveg ótrślega snišugt setup, vegna žess aš meš žvķ var hęgt aš nį benzķneyšslu nišur ķ 16-17 ltr. Aš auki var kickdown ķ öllum gķrum, sem žżddi aš žegar tekiš var framśr ķ 3ja gķr žurfti ekki annaš en stķga ķ botn, til žess aš rofi sem žar var smellti segullįsnum į gķrkassanum inn. Meš žessu skipti kassinn sér nišur um einn gķr. Žannigt fékkst snerpa sem dugši til aš taka hastarlega fram śr žrjóskum ökumönnum į žjóšvegunum. Torque talan į žessari vél var alveg um 400 ft.lbs sem gaf honum alveg ótrślegt višbragš į ferš, ekki sķšur en śr kyrrstöšu. Žaš lišu meira en 20 įr įšur en fįanlegur var sambęrilegur bśnašur ķ nżjum bķlum frį USA sem gįtu bošiš žessa stęrš og žęgindi įsamt žokkalegum nytjum į eldsneyti. Tómur vóg bķllinn 2.070kg.
Žaš bar svo til eitt kvöld ķ mars eša aprķl 1967 aš elsti bróšir minn var staddur į bķlnum nišri ķ mišbę Reyjavķkur žegar óeinkennisklęddur lögreglumašur stekkur inn ķ faržegamegin og segir: "Follow that car!" Hann lét ekki segja sér žaš tvisvar, en stóš bķlinn alveg flat out śr bęnum į eftir leigubķl sem tók stefnuna ķ Žingholtin. Žaš var mjög ójafn leikur enda nįšust gaurarnir eftir skamman eltingaleik, en śt śr leigaranum rigndi brennivķnsflöskum og fleiru. Žetta var semsagt sting operation og Bullitt og félagar höfšu betur ķ višureigninni viš glępalżšinn. Blašaskrif uršu śt af žessu og var žess getiš aš lögreglan hefši ķ eltingarleiknum notiš ašstošar "manns į bifreiš bśinni mjög aflmiklum hreyfli".
Sagan af žessum bķl er all löng, en ég slę botn ķ hana ķ bili meš aš segja frį žvķ aš einn af bręšrum mķnum frétti af flakinu af honum inni į Hrafnagili. Viš sóttum hann žangaš 1983. Ég ętlaši mér aš gera hann upp, en af žvķ varš aldrei. Ég į stżriš śr honum og żmislegt fleira, m.a. gķrkassann og heilan farm af varahlutum. Hann įtti, eins og svo margir af žessum dollaragrķnum sem hingaš komu ... svona heldur misjafna ęvi. Eg man žó vel eftir žvķ hversu okkur ofbauš jaskiš sem hann žoldi į ķslenskum veglķkngum žess tķma ..... en enginn žekkti neitt annaš.
Ķ žessum bķl lenti ég ķ haršasta įrekstri sem ég hef lent. Žaš var aftanįkeyrsla sem viš lentum ķ į Miklubrautinni ķ jślķ 1968. Ķ minnigunni er žessi reynsla eins og aš standa hjį žar sem žokkaleg bomba er sprengd. Hann kastašist um 4-5 metra įfram viš höggiš, žótt ökumašurinn hafi stašiš į bremsunni. Okkur sakaši ekki į nokkurn hįtt. En bķllinn sem ók į okkur var talinn ónżtur.
Haustiš 1989 keypti ég samskonar bķl handa žessum sama bróšur mķnum, sem fann bķlinn žarna innfrį um įriš. (Bjó ķ USA į žessum įrum) Sį bill er svartur og raušur aš innan. Žrišji bķllinn af žessari gerš sem mér tengist er nś ķ eigu Björns į smurstöšinni į Akureyri. Žann bķl keypti ég lķka og sendi til Ķslands 1991. Hann var ķ New York. Upprunalega ętlušum viš aš eiga žann bķl, en žaš breyttist eins og annaš.
Hér er ein vķsbending til ykkar sem žekkiš Björn eša hittiš hann į sżningum varšandi smķšina į žessum bķlum: Fįiš hann til aš opna og loka afturhuršunum. Žį skiljiš žiš hvaš ég į viš.
Meira seinna.
